[ Pobierz całość w formacie PDF ]
488 metrów. Plac cały przedstawia jeszcze dziś, osobliwie z przeciwległej góry Oliwnej, zachwycający
widok. Jest tu czworokątny przedsionek z platformą i kilkoma schodami. U góry schodów są wspaniałe
łuki, przez które widać wnętrze przedsionku. W tym miejscu było prawdopodobnie podwórze kapłanów i
miejsce świątyni, a teraz jest moszea Omara. Jest to wspaniała budowa ośmiokątna, wewnątrz 53 m
średnicy, każda z 8 stron ma 20 m, obwód 163 metrów, liczy 56 okien ostrołukowych różnokolorowych;
wewnątrz kopuła 18 m średnicy, 30 m wysoka, wysokość zewnętrzna kopuły aż do półksiężyca 40 m,
okna okrągłołukowe. Moszea ma trzy nawy, w środku rotunda z powyższą kopułą, która spoczywa na 4
potężnych filarach i 12 słupach, które u spodu ozdobną, kutą kratą są połączone. Zciany pokryte są
marmurem, w środkowym kole wiszą lampy. Pod kopułą leży kamień, otoczony artystycznie rzezbioną
balustradą drzewianą. Kamień ten jest formacji wapiennej, nieociosany, 17 metrów długi, 13 szeroki, 2 m
wysoki; Mahomedanie i żydzi mówią, że nie był tknięty potopem, że jest środkiem sieni itp. Mislin
twierdzi, że kamień ten był podwaliną ołtarza całopalenia, gdyż rozmiary jego zgadzają się z tymi, które
Talmud podaje. Odilo Wolf i Vogué utrzymujÄ…, że kamieÅ„ ten byÅ‚ podwalinÄ… miejsca najÅ›wiÄ™tszego, i że
na nim stała arka. Na wierzchu kamienia wydrążona jest głęboka rynewka, która prowadzi w głąb do
jamy 8 m długiej, 6 szerokiej, 2,5 wysokiej, a ma ujście w południowo-wschodnim rogu kamienia. Pod
tą jamą tętni ziemia, mówią, że jest tam zródło Etam, które spłukiwało krew ofiar i zabierało ją do
Cedronu.
Około 100 m na południe wznosi się moszea El-Aksa. Wraz z przedsionkiem ma 90 m długości, 60 m
szerokości. Wewnątrz ma 40 filarów, 45 słupów, z tych 33 marmurowych, 12 z piaskowca. Westybuł z 7
bramami pochodzi z czasów wojen krzyżowych. W nawie środkowej, kapitele słupów połączone są
poprzecznymi belkami, nad nimi ostrołukowa galeria, a wyżej górne okna. W miejscu, gdzie krzyżują się
nawa środkowa z poprzeczną, jest bania kopuły, z potężnymi wiszącymi lampionami; w nabożeństwach
nocnych ma się niekiedy świecić 20000 lamp. Zresztą wnętrze tej moszei, jak każdej w ogóle,
przedstawia się jako puste. Na uwagę zasługuje framuga modlitwy w południowej ścianie, zwana ołtarzem
Dawida, i na zachód od niej bogata kazalnica; pomiędzy nią a południową ścianą, pokazują kamień z
wyciśniętym śladem stóp Jezusa, jak mówią, tym, który był na górze Oliwnej.
Idąc stąd nieco ku zachodowi, przychodzimy do podziemnej kaplicy, którą Moslemi zowią kolebką
Jezusa, gdyż tu, według ich podania, modliła się Najświętsza Panna. Tuż przy Aksa jest cały szereg
file:///C|/Documents%20and%20Settings/iacobus/Moje%20dokumenty/Downloads/historia%20biblijna/historia_biblijna_12.htm[2011-04-25 21:34:55]
Historia. Zburzenie Jerozolimy, r. 70 po Chrystusie.
innych moszei, osobliwie trzech proroków Islamu: kopuła wniebowzięcia Mohameda, którego Cherub
uniósł do raju i nazad przyniósł; moszea Abubekra, i właściwa moszea Omara ze wschodnim przedłużeniem
poprzecznej nawy moszei Aksa. Inne nadto są budowy na tym dawnym placu kościelnym, jak np. łuki
tryumfalne, galerie, fontanny; na północ zaś od Aksy są cyprysowe aley, drzewa oliwne, południowe
wiÄ…zy itp.
Z tym placem kościelnym łączy się jeszcze ważne w dziejach zdarzenie, mianowicie początek i pełna
zasług działalność Templariuszów. R. 1118 połączyło się kilku francuskich rycerzy, towarzyszy Gotfryda z
Bujlionu, w rycerski Zakon, który wziął sobie za zadanie zabezpieczyć drogi Ziemi świętej i
pielgrzymów przed rozbójnikami, i być w ciągłym pogotowiu do walki ze Saracenami. Król Jerozolimy,
Balduin II (od 1118 r.) pozostawił im część swego pałacu przy dzisiejszej Aksa; za kościół zaś miał im
służyć kościół (templum) Zbawiciela, stąd też wzięli jego kopułę do swego herbu. Z biegiem czasu
pozakładali w wielu miejscach Zachodu swe domy, i z pózniejszymi Joannitami stanowili wyborowe
krzyżowe zastępy, a nadto przez dwa wieki słowem i przykładem zagrzewali Zachód do wytrwałej walki
w obronie świętych miejsc Boskiego Zbawiciela. Wszelako wpływ ich potężny i wielkie bogactwa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]