[ Pobierz całość w formacie PDF ]
królowa Zwiętawa67, matka księcia Sobiesława, l
września.
VI
W roku od wcielenia Pańskiego 1127 umarł opat
brzewnowskiego klasztoru świętych Wojciecha i Be-
68
nedykta, pan Klemens , po którym nastąpił Ołdrzych.
W tym samym roku Milejsza, służebnica Bogu po-
święcona, nikomu nie ustępująca w pobożności, z serca
gorliwa w obyczajach Bogu miłych aby dane jej było
odpuszczenie jej wykroczeń pielgrzymo-
to największa jednostka wagowo-pieniężna w starożytnej Grecji; w
średniowieczu określano nieraz tym słowem jednostkę
obrachunkową obejmującą 240 denarów. Dopiero zapiski
Kanonika Wyszehradzkiego, Mnicha Sazawskiego oraz Roczników
Grodzisko-Opatowickich składają się na pełną informację o
wyświęceniu wybranego 22 III 1126 na stolec ołomuniecki
bpa Henryka Zdika. Zwięcenia otrzymał z rąk arcybpa
mogunckiego w Wormacji 3 pazdziernika; ten dzień jest
niewątpliwie właściwy, gdyż oprócz Kanonika Wyszehradzkiego
podają go Roczniki Grodzisko-Opatowickie, na pewno najlepiej
poinformowane jako zródło pochodzenia morawskiego (zob.
Kanonik Wyszehradzki, przyp. 4; FRB II, 393).
67
Zwiętawa, córka Kazimierza Odnowiciela, trzecia żona króla
Wratysława, koronowana wraz z nim 15 VI 1185, matka 4 synów,
zmarłego wcześnie Bolesława i trzech książąt czeskich: Borzywoja,
Władysława I i Sobiesława I, oraz córki Judyty (Jitki), wydanej za
Wiprechta II Groickiego (Kosmas według indeksu).
68
Opatowi Klemensowi dedykował Kosmas (15 i 201) drugą
księgę swojej Kroniki Czechów.
wała do Rzymu ad limina Apostolorum" i powróciwszy
w tym samym roku 12 lipca, szczęśliwym zakończeniem
życia wyszła z jego spraw.
W roku od wcielenia Pańskiego 1128.
W roku od wcielenia Pańskiego 1129.
VII
W roku od wcielenia Pańskiego 1130 biskup Czechów
69
Meinard udał się do Jerozolimy . Także w tym roku l
marca umarł Wacław, książę morawski, ojciec całego
chrześcijaństwa i miłośnik duchownych 70. W tym samym
roku 25 kwietnia zjawił się olbrzymi znak i był słyszany
straszliwy grzmot. W tym samym roku
69
Do pielgrzymki przyłączyło się więcej osób, m. in. pobożna
Przybysława (przyp. 73). Prof. Vetulani (list z 2 VIII 1976)
przypuszcza, że pielgrzymka Meinarda była wypełnieniem pokuty
nałożonej przez spowiednika. Równocześnie jednak, jak chyba
słusznie sądzi Novotny (.d. I/2, 617), wygodnie było biskupowi
opuścić kraj i wrócić dopiero wtedy, gdy sprawa spisku przeciw
księciu nieco przycichnie. O powrocie Meinarda zob. Kanonik
Wyszehradzki pod r. 1131.
70
Wacław, syn zamordowanego przez Wrszowców w 1109 r. ks.
Zwiętopełka, chrześniak cesarza Henryka V po śmierci Otika i
ucieczce jego żony i syna był wprowadzony przez Sobiesława w
1126 r. na Księstwo Ołomunieckie (Kanonik Wyszehradzki, przyp.
7; Kosmas 346, 355 - 357). Wacław nie szczędził darów na cele
kościelne: klasztorowi w Grodzisku nadał wieś Kyjov (CDB I, nr
110), a w Ołomuńcu intensywnie budował rozpoczętą przez ojca
katedrę pod wezwaniem św. Wacława i przed śmiercią uposażył ją
bogatym zapisem (CDB I, nr 115). Od wiosny do jesieni 1129
wspomagał króla węgierskiego Stefana II w wojnie z państwem
bizantyńskim; zachorował tam na malarię i wkrótce po powrocie z
wyprawy umarł (.d. I/2, 603 - 604).
21 czerwca Sobiesław książę czeski publicznie ściął na
rynku praskim niektórych spiskowców, nastających na
jego życie, niektórych pozbawił nóg, rąk, języków i
wzroku. Brzetysław syn księcia Brzetysława pozbawiony
został oczu 71.
VIII
W roku od wcielenia Pańskiego 1131 zostały uczczone
relikwie świętego Gotarda72, biskupa i wyznawcy, męża
godnej podziwu świętości. W tym samym roku udał się
do Rzymu przeor sazawskiego klasztoru Sylwester.
IX
W roku od wcielenia Pańskiego 1132 skończyła swoje
życie Przebysława73, małżonka Groznaty. Sądzimy, że
wystarczająco do tematu należy z pomocą pióra pokrótce
polecić pamięci wiernych nieco z jej pobożnego życia. I
wierzymy, że dopóki żyła w ciele, swoimi obyczajami
Bogu się podobała, i widzimy, że dla ludzi miłujących
Boga stanowiła obraz wszelakiej cnoty. Albowiem w
czasie całego swego życia miała
71
Sąd nad spiskowcami opisuje dokładnie pod r. 1130 Kanonik
Wyszehradzki.
72
Zob. Kanonik Wyszehradzki, przyp. 29.
73
Pobożna wdowa po Groznacie (Hroznacie) gra i dziś pewną
rolę w sporach historyków o tzw. Legendę Krystiana,
wymieniającą Przybysławę, jedną z czterech sióstr św. Wacława.
Datujący to zródło na wiek X sądzą, że tzw. Krystian uzupełnił
imieniem informację większej starosłowiańskiej legendy o życiu
św. Wacława. Oceniający dzieło Krystiana za fałszerstwo z XIV w.
przypuszczają, że imię Przybysławy przejął fałszerz od Mnicha
Sazawskiego (SSS IV, 400).
szczerą chęć serdecznie miłować służbę Bogu, niczego
nie stawiać wyżej od miłości ku Niemu, ubogim
Chrystusa z wewnętrznej dobroci być matką, także
osobom, poświęconym służbie Bożej, całą szczerością i
pobożnością myśli nieść cześć i pomoc, gdy tego po-
trzeba wymagała. Zaiste, była dobrą związana z legalnym
małżonkiem, pozostawała lepszą pózniej w
wdowieństwie, jako najlepsza zajaśniała po żałosnym
pogrzebie swego ukochanego, jedynego syna Sewera.
Ona, płonąc pragnieniem widzenia grobu Pana, z panem
Meinardem biskupem i z innymi udała się do Jerozolimy
i szczęśliwie wróciła do domu. Skoro zaś zbliżał się czas
jej odejścia z tego życia i poczuła, że opuszczają ją siły
ciała, zwoławszy do siebie wszystkich ze swego rodu,
przedniejszych starszeństwem i godnością z
przyzwoleniem wszystkich swoich krewnych
darowała Bogu i świętemu Janowi Chrzcicielowi na
szpital w Sazawie wieś Hostivaf z przyległym lasem,
polami i łąkami i całą własnością swoją, którą tam
posiadała, także całą swoją czeladz i jeszcze wieś
Bosakowice i potwierdziła [darowiznę,] wymaganymi
przez prawo świadkami. I tak po upływie niewielu dni, w
tym samym klasztorze, 3 maja wyszła z ucisku tego
świata, aby wyglądać dnia zmartwychwstania i zażywać
szczęśliwego odpoczywania.
X
W roku od wcielenia Pańskiego 1133 opat Dythard, o
którym wyżej wspomnieliśmy, w sędziwej starości 18
grudnia powierzył Panu szczęśliwą duszę74. W
74
Obszerną charakterystykę zmarłego podał kronikarz pod r.
1097 notując mianowanie Dytharda opatem sazawskim.
tym samym roku Czesi spustoszyli Polskę75. W tym
samym roku w południe było zaćmienie słońca76.
XI
W roku od wcielenia Pańskiego 1134 l lutego umarł
Bogudar. Po pogrzebie świętej pamięci Dytharda przeor
klasztoru sazawskiego Sylwester jednomyślnym
postanowieniem i zgodnym głosowaniem braci 23
kwietnia został wybrany opatem tegoż klasztoru. Mąż
wszystkim miły uczciwością obyczajów, bardzo
przyjemny w rozmowie, nadzwyczajny w wstrzemię-
zliwości, przyjaciel pokory, gorliwy uczeń prawdziwej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]